Aardappelen

Aardappelen

De aardappel wordt veelal gebruikt voor de menselijke consumptie. Deze vindt zijn ontstaan in het Andesgebergte dat is al meer dan 7000jaar geleden! De aardappel speelde een grote rol bij de ontwikkeling van de culturen. Het betekende voedselzekerheid, wat bij de mais niet het geval was, die groeide niet goed meer en oogsten mislukten.

In de periode 1580 na christus verspreide de aardappel zich over Zuid-Amerika. Tijdens een expeditie inde hooglanden Peru in 1550 na christus werd voor het eerst gesproken over de aardappel. De getuigenissen gaven aan dat de aardappel al op veel plaatsen was ontwikkeld. Ook waren er toen al gegevens over de teelt en het bewaren van de aardappel. Er staat niks op schrift over de invoering van de aardappel in Europa, echter is er wel degelijk bewijs dat de aardappel rond 1570 geïntroduceerd is in Europa. Rond 1800 werd de aardappel in heel Europa geteeld. De aardappel is vandaag de dag nog steeds een erg belangrijk voedingsmiddel in heel Europa. Nu nog hebben de Europeanen per hoofd het hoogste aardappel verbruik ter wereld. Ook wereldwijd doet de aardappel het goed vooral in derde wereldlanden wordt de aardappel steeds meer gezien als het voedingsgewas van de toekomst. De aardappel gedijt in vele klimaten en grondsoorten en heeft in verhouding met andere gewassen minder water nodig. Dit wordt ook in ontwikkelingslanden opgemerkt en ook wordt de teelt daar gestimuleerd.

Nu naar Nederland

Ook in Nederland worden veel aardappelen geteeld. Een aardappel kan alleen in de zomer geteeld worden. Hij kan niet tegen vorst. Het is dan ook een zomer gewas. Voordat we de aardappelen gaan poten moet de grond eerst bewerkt worden. Vaak wordt een bemesting uitgevoerd in de vorm van drijfmest, aangevuld met kunstmest. Belangrijk is dat de aardappel voldoende voedingstoffen heeft om goede te kunnen groeien. De belangrijkste voedingstoffen zijn: stikstof, kalium, fosfaat en magnesium. Je kunt voor het poten de grond ploegen of spitten. Dan poten we de aardappels op ruggen. De ruggen liggen 75cm uit elkaar en in de rug is afhankelijk hoe groot de poter is. Hoe groter de poter hoe verder ze uit elkaar komen te liggen. Dit varieert tussen de 25 – 40 cm. Nu gaat het poten machinaal met 4 rijen tegelijk. Vroeger moesten er sleufjes gemaakt worden of gaatjes waar de aardappel in gelegd werd en weer dicht maken. Ongeveer 7 weken na het poten staat de aardappelplant al flink groot. Dan gaat de plant stolonen maken. Dit zijn scheuten aan de stengel en daar komen de nieuwe aardappelen aan. Als er voldoende water valt en genoeg voeding is groeien ze goed, en kunnen we een goede opbrengst verwachten. In september of soms al eerder sterft de aardappel af. Vroeger was de aardappeloogst allemaal handwerk. Bij veel scholen kregen de leerlingen van de hoogste klassen aardappelverlof. Die mochten 14-21 dagen thuis blijven om de aardappeloogst mee binnen te halen. Nu gaat het allemaal machinaal met 2 of 4 rijige rooiers. Ze gaan direct van het land naar de fabriek of worden tijdelijk opgeslagen in bewaarplaatsen. Men kan de aardappel voor heel veel doeleinden gebruiken o.a. friet, chips, gebakken, krieltjes, gekookt, In veel etenswaren is de aardappel verwerkt b.v. salades, kroketten, sauzen, vulstof voor veel producten. Ook in de lijmindustrie worden veel aardappelen gebruikt. In Nederland worden veel aardappelen geteeld

– Consumptie 75.000 Hectare

– Zetmeel 45.000 hectare

– Pootgoed 45.000 hectare

Naast de consumptie telen we veel voor de zetmeelindustrie. Veel voedingsmiddelen bevatten aardappel. Net als vulstof of als verdikkingsmiddel en lijmindustrie.

Pootaardappelen worden in Nederland heel veel geteeld. Dit is niet alleen pootgoed voor de Nederlandse markt. Veel pootgoed gaat voor export over heel de wereld. Zo gaat naar

  • Europa 440.000 ton
  • Afrika 176.000 ton
  • Azië 95.000 ton
  • Amerika 20.000 ton

Wij zijn in Nederland heel goed in het kweken van nieuwe rassen. Een nieuw ras kweken gaat niet zomaar. Duizenden kruisingen worden gemaakt. Als na 10-15 jaar er een paar over blijven is dat een goed resultaat. Een nieuw ras kweken duurt lang en kost veel geld.

De opbrengst van de aardappel is heel verschillend en is afhankelijk van ras, grond en verzorging. Ze liggen dan ook tussen de 30-80 ton per hectare.

Gemiddelde oogst opbrengst in Nederland is 43 ton per hectare.